Arabuluculuk

Hukuki ihtilafları çözmek için hızlı ve etkili bir strateji bulmak çok önemlidir. Uyuşmazlıkların çözümünde işbirliğine dayalı ve ekonomik bir yöntem sunan arabuluculuk hizmetleri, geleneksel davalara değerli bir alternatif sunmaktadır.

Arabuluculuk Nedir?

Arabuluculuk sürecinde bir arabulucu, bir anlaşmazlığın taraflarının iletişim kurmasına ve müzakere etmesine yardımcı olan tarafsız bir üçüncü taraf olarak hizmet vermektedir. Bu yaklaşım, aile hukuku, iş uyuşmazlıkları, ticari uyuşmazlıklar ve daha fazlası gibi çeşitli yasal bağlamlarda sıklıkla kullanılmaktadır.

Ülkemizde 22.06.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu (HUAK), alternatif bir çözüm yöntemi olarak kullanılmak üzere hayata geçirildi. Bu kanunla birlikte yeni bir serbest meslek dalı ortaya çıktı ve arabuluculuk mesleğini icra eden kişilere ‘arabulucu’ unvanı kullanma yetkisi verildi.

Arabuluculuk Hizmetinin Avantajları

• Uygun Maliyetli: Mahkemeye gitmek, arabuluculuk kullanmaktan daha pahalı olabilir. Arabulucunun ücreti taraflar arasında paylaştırılır, bu da uzun süren mahkeme anlaşmazlıklarının mali yükünü hafifletir.
• Hız: Sıklıkla uzayan yasal süreçlerle karşılaştırıldığında, arabuluculuk daha hızlı anlaşmalara yol açabilir.
• Kontrol: Taraflar hala sonuçtan sorumludur ve dostane bir anlaşmaya varmak için işbirliği yapmakta özgürdürler.
• Gizlilik: Mahkeme duruşmaları sıklıkla kamuya açık olmasına rağmen arabuluculuk görüşmeleri özel olarak gerçekleşir.
• İlişkilerin Korunması: Arabuluculuk, açık diyalog ve anlayışı teşvik ederek kişiler arası veya mesleki ilişkilerin korunmasına yardımcı olabilir.

Arabuluculuk Ücreti ve Hizmet Tarifesi

Türkiye’de arabuluculuk hizmetlerine ilişkin ücret tarifeleri, uyuşmazlığın niteliği, davanın karmaşıklık derecesi ve arabulucunun deneyim düzeyi de dahil olmak üzere bir dizi unsura bağlı olarak değişebilir. Arabuluculuk masraflarının sıklıkla ayarlanabilir olduğunu ve her iki tarafça da kabul edilebileceğini bilmek çok önemlidir. Aşağıda Türk arabuluculuk ücretlerinin geniş bir açıklaması yer almaktadır:

• İlk Danışma: Birçok arabulucu, sorunun arabuluculuk için uygun olup olmadığını belirlemek ve prosedürü gözden geçirmek için ücretsiz veya ucuz bir ilk oturum sağlar. Arabulucu bu görüşme sırasında muhtemel bir ücret aralığı verebilir.
• Saatlik Ücretler: Türk arabulucular genellikle hizmetleri için saat başına ücret alırlar. Arabulucunun kimlik bilgilerine, konumuna ve uyuşmazlığın türüne bağlı olarak bu ücretler büyük ölçüde değişebilir.
• Oturumlar: Bir çözüm bulmak için gerekli oturum sayısı arabuluculuğun toplam maliyetini belirler. Daha karmaşık durumlar birden fazla toplantı gerektirebilirken, bazı uyuşmazlıklar sadece bir veya iki oturum gerektirebilir.
• Paylaşılan Maliyetler: Uyuşmazlığın tarafları genellikle arabuluculuk masraflarını paylaşır. Arabulucunun masrafları ve her türlü idari masraf taraflarca paylaşılır.
• Hükûmet Tarafından Atanan Arabulucular: Türkiye Cumhuriyeti hükûmeti zaman zaman aile uyuşmazlıkları gibi belirli uyuşmazlık türleri için arabulucular atamaktadır. Hükûmet yetkilileri, hükûmet tarafından atanan arabulucuların aldığı ücretleri kısıtlayabilir ve bu ücretler genellikle daha düşüktür.
• Hukuki Yardım: Duruma bağlı olarak, bazı kişiler veya taraflar arabuluculuk masraflarını ödemek için hukuki yardım veya mali destek almaya hak kazanabilir. Bu özellikle aile hukukunu ilgilendiren konularda önemli olabilir.
• Ek Masraflar: Taraflar, oda kirası veya belge hazırlama ücretleri gibi arabuluculuk prosedürüyle ilişkili diğer masraflardan da sorumlu olabilirler.

Arabuluculuğa başlamadan önce, seçtiğiniz arabulucu ile ücret ve ödeme planlarını gözden geçirmeniz çok önemlidir. Tüm tarafların süreç hakkında bilgili seçimler yapabilmesini sağlamak için, arabulucular ücretleri ve olası ek masraflar konusunda dürüst olmalıdır.

Türk arabuluculuk sürecinin geleneksel dava sürecinden daha verimli ve uygun maliyetli olması amaçlandığından, mali kısıtlamaları en aza indirirken anlaşmazlıkları çözmek için tercih edilen bir seçenek olduğunu akılda tutmak önemlidir. Ayrıca uzun süren hukuki süreçler ile birlikte adliyelerin dosya yükü dikkate alındığında taraflar menfaatlerine daha erken kavuşur.

“Arabuluculuk sürecinde ücret ve masrafları kim karşılayacak?” düşünceleriniz varsa detalı bilgiye ilgili yazımızdan ulaşabilirsiniz.

Arabuluculuk Hizmeti Sonuçları

Arabuluculuk hizmetlerinin sonuçları, belirli bir anlaşmazlığa, tarafların işbirliği yapma isteğine ve arabulucunun becerisine bağlı olarak değişebilir. İşte arabuluculuk hizmetleriyle bağlantılı bazı tipik sonuçlar ve neticeler:

• Uzlaşma Anlaşmaları: Bir uzlaşma anlaşmasının oluşturulması, arabuluculuğun en sık görülen ve ideal sonucudur. Tarafların uyuşmazlıklarını çözmek için belirledikleri şartlar ve koşullar, yasal olarak uygulanabilir bu belgede belirtilir. Uzlaşma anlaşmaları, parayla ilgili zorluklar, mülk dağılımı, çocuk velayeti düzenlemeleri ve daha fazlası gibi bir dizi konuyu ele alabilir.
• Çatışma Çözümü: Arabuluculuk sıklıkla tarafların daha iyi iletişim kurmasına ve çatışmaları çözmesine yardımcı olur. Resmi bir uzlaşma anlaşmasına varılamasa bile, arabuluculuk tarafların birbirlerinin bakış açılarını daha iyi anlamalarına ve dostane bir çözüme ulaşmalarına yardımcı olabilir.
• Zaman ve Para Tasarrufu: Arabuluculuk genellikle mahkemeye gitmekten daha az zaman alıcı ve pahalıdır. Taraflar arabuluculuk hizmetlerini kullandıklarında çok fazla zaman ve para tasarrufu yapabilirler.
• İlişkilerin Korunması: Arabuluculuk, sorun çözmeye yönelik işbirlikçi bir yaklaşımı teşvik ederek, aile veya iş sorunları gibi devam eden bağlantıları içeren uyuşmazlıklarda ilişkilerin korunmasına yardımcı olabilir.
• Güçlendirme: Arabuluculuk, bir yargıcın kararına güvenmek yerine, ilgili taraflara uyuşmazlıklarını nasıl çözeceklerine karar verme yetkisi verir. Bu, daha özgün ve kişiselleştirilmiş çözümlerle sonuçlanabilir.
• Gizlilik: Arabuluculuklar, özel ve gizli olmaları nedeniyle adli usullerde olmayan bir gizlilik düzeyi sağlar.
• Uyumluluk: Arabuluculuk anlaşmalarına uyulması, genellikle tüm tarafların mutabakatıyla sağlandığından, mahkeme kararlarına uyulmasına kıyasla daha olasıdır.
• Azaltılmış Gerilim: Mahkeme süreçleriyle karşılaştırıldığında, arabuluculuk daha az kavgacı ve duygusal olarak yorucu olabilir, bu da yasal konularla sıklıkla bağlantılı olan gerginliği ve endişeyi azaltabilir.

Her arabuluculuğun bir uzlaşma anlaşmasıyla sonuçlanmayacağını akılda tutmak çok önemlidir. Taraflar bir anlaşmaya varamadıklarında, tahkim veya dava gibi ek yasal seçenekleri araştırmaya karar verebilirler. Ancak resmi bir anlaşmaya varılamasa bile, arabuluculuk süreci yine de iletişimi geliştirmede ve ilgili konuları anlamada çok yardımcı olabilir.

Arabuluculuğun belirli sonuçları, her bir vakanın kendine özgü gerçeklerine ve tarafların bir çözüm bulma konusunda işbirliği yapma istekliliğine bağlı olacaktır.

Arabuluculuk Hizmetinin Sonuçlarını Etkileyen Faktörler

1. Arabuluculuk Yapma İsteği: En önemli faktörlerden biri, tarafların arabuluculuğa katılmaya ve bir çözüm aramaya hazır olmalarıdır. Taraflardan biri veya birkaçı işbirliği yapmaya veya iyi niyetle müzakere etmeye isteksizse başarılı bir çözüm olasılığı daha düşüktür.
2. Arabulucunun Yetkinliği, Deneyimi ve Tarafsızlığı: Bu faktörler çok önemlidir. Yetkin bir arabulucu, güç dinamiklerini yöneterek ve konuşmayı kolaylaştırarak tarafların dostane bir anlaşmaya varmalarına yardımcı olabilir. Arabulucu tarafsız kalarak hiçbir tarafın kayırılmamasını sağlar.
3. Bilgi ve Hazırlık: Tarafların sorunları kavrama ve arabuluculuğa hazır olma düzeyleri sonuç üzerinde etkili olabilir. Taraflar, yeterli bilgi alışverişi ve planlama sayesinde süreç boyunca bilinçli kararlar verebilirler.
4. Uyuşmazlığın Karmaşıklığı: Sonuçlar, hukuki veya fiili meselelerin ne kadar karmaşık olduğuna bağlı olarak değişebilir. Son derece karmaşık konularda uzlaşmaya varmak daha fazla zaman ve çaba gerektirebilir.
5. Duygusal Faktörler: Anlaşmazlıklar, özellikle de kişiler arası veya ailevi meseleler söz konusu olduğunda, duygu yüklü olabilir. Zor olsa da, öfke veya kızgınlık gibi duyguları kontrol etmek arabuluculuğun başarılı olması için çok önemlidir.
6. Zamanlama ve Zamanlama Kısıtlamaları: Ne zaman arabuluculuk yapılacağı çok önemli olabilir. Bazı tartışmalarda erken müdahale avantajlıdır, ancak bazılarında gerçeklerin ortaya çıkması veya duyguların yatışması için beklemek gerekebilir. Arabuluculuk süreci zaman kısıtlamalarından da etkilenebilir.
7. Hukuk Danışmanı: Müzakerelerin hem süreci hem de sonucu, her bir tarafın hukuk danışmanının mevcudiyetinden ve niteliğinden etkilenebilir. Avukatlar müvekkillerine hukuki konularda tavsiyelerde bulunabilir ve akıllıca kararlar almalarına yardımcı olabilirler.
8. Kültürel ve Çeşitlilik Faktörleri: Kültürel çeşitlilik ve farklılıklar çatışma çözüm yöntemlerini, beklentileri ve iletişim tarzlarını etkileyebilir. Arabulucular kültürel farklılıklara karşı esnek ve özenli olmalıdır.
9. Güç Eşitsizlikleri: Müzakere süreci, taraflar arasındaki güç farklılıkları nedeniyle sekteye uğrayabilir. Bu eşitsizlikleri gidermek ve adil bir oyun alanı oluşturmak için yetenekli arabulucular eğitilir.
10. Güven ve İletişim: Tüm taraflar arasında etkili iletişimi teşvik etmek kritik önem taşır. Arabuluculuk sürecine ve arabulucuya duyulan güven, verimli etkileşim olasılığını artırır.
11. Dış Faktörler: Arabuluculuk süreci ve sonuçları, durumsal değişiklikler, ekonomik koşullar veya mevzuat değişiklikleri gibi dış faktörlerden etkilenebilir.

Başarılı bir arabuluculuk genellikle, tarafların iyi niyetle hareket etme istekliliği, arabulucunun becerisi ve arabuluculuk sürecinin söz konusu uyuşmazlığa uygunluğu da dâhil olmak üzere birden fazla faktörün bir araya getirilmesini gerektirir. Taraflar ve hukuk müşavirleri, arabuluculuğa başvurup başvurmamaya ve başarılı bir sonuca ulaşma şansının en yüksek olması için sürece nasıl yaklaşacaklarına karar verirken bu faktörleri dikkatle değerlendirmelidir.

Başarılı arabuluculuk geçmişimizle sizlere hizmet vermek için Pendik’teki ofisimize sizleri bekliyoruz.